Zirkonyum ile çalışan bir diş teknisyeniyseniz, MoSi2 ısıtma elemanlarınızda ve hatta restorasyonlarınızda zaman zaman ortaya çıkan sarı tozla karşılaşmışsınızdır. Bu "pest oksidasyonu" sadece pişimi etkilemekle kalmaz; bir sonraki pişimi de etkiler ve yanarak kaybolur, yani fark edilmesi çok zordur. Çok az rastlanır ama haberiniz olmasa da arada bir sizi ziyaret eden bir sorundur.
Yakalamak için en kesin çözüm, işlerinizi pişirmeden önce rezistansların göz ile kontrolüdür. Rezistansların üzerini kaplayan sarı bir toz halinde belirir, kuru bir bez ile temizlenebilir.
Pest Oksidasyonu Nedir?
Pest oksidasyonu, sinterleme fırınınızdaki MoSi2 ısıtma elemanları üzerinde sarı toz halinde bir madde olan molibden trioksitin (MoO3) oluşumudur. Molibden disilisitin (MoSi2) yüksek sıcaklıklarda oksijenle reaksiyonunun bir yan ürünüdür.
Ne Zaman Olur?
Pest oksidasyonu, ısıtma sırasında değil, sinterleme döngüsünün soğuma aşamasında meydana gelir.
Fırın ısınırken bir miktar küçük oksidasyon meydana gelebilirken, asıl sorun sıcaklık 1000°C'nin altına düştüğünde başlar ve 600°C'ye kadar devam eder. 1000°C'nin üzerinde, ısıtma elemanları üzerinde koruyucu bir silika (SiO2) tabakası oluşur ve oksijene karşı bir kalkan görevi görür.
Ancak, fırın soğudukça, bu tabaka zayıflayabilir ve oksijenin içeri girmesine ve MoSi2 ile reaksiyona girmesine izin verebilir.
Suçlular:
Pest oksidasyonuna birkaç faktör katkıda bulunur:
Oksijen: Ana suçlu, sinterleme odasının içindeki oksijendir.
Soğuma Hızı: Hızlı soğuma, koruyucu silika tabakası üzerindeki termal stresi artırarak, daha fazla zayıflığa ve MoSi2'nin açığa çıkmasına neden olarak sorunu daha da kötüleştirir.
Nem: Havadaki nem, yüksek sıcaklıklarda MoSi2 ile reaksiyona girerek oksidasyonu hızlandırır. Alabileceğiniz en pratik önlem fırınınızı kuru bir ortamda kullanmaktır.
Reistansların Durumu: Eski veya düşük kaliteli ısıtma elemanları veya zayıf bir silika tabakası oksidasyona daha yatkındır.
Kimyasal Reaksiyon:
Reaksiyonun kendisi oldukça basittir:
2 MoSi2 + 7 O2 → 2 MoO3 + 4 SiO2
Ortaya çıkan MoO3, yüksek sıcaklıklarda uçucudur ve değerli zirkonyum restorasyonlarınız da dahil olmak üzere daha soğuk yüzeylerde sarı toz olarak yoğunlaşır.
Sarı Tozu Yok Etme: Önleme Stratejileri
Neyse ki, pest oksidasyonunu en aza indirmek ve fırınınızı ve restorasyonlarınızı temiz tutmak için adımlar atabilirsiniz:
Tespit ve Önlem: Pişimden önce rezistansları inceleyin, eğer sarı toz kaplama bir oluşum var ise bunu kuru bir bez ile temizleyin
Kontrollü Soğutma: Isıtma elemanları üzerindeki termal stresi azaltmak için, özellikle 1200°C den oda sıcaklığına kontrollü bir soğutma hızı uygulayın.
Ön Kurutma: Sadece işinizin değil, fırının içerisini de ısıtarak düşük nemli bir pişim ortam sağlayın.
Düzenli Bakım: Fırınınızı, ısıtma elemanları da dahil olmak üzere düzenli olarak inceleyin ve temizleyin. Aşınmış elemanları derhal değiştirin.
Pest oksidasyonunun arkasındaki bilimi anlayarak ve bu önleyici tedbirleri uygulayarak, sinterleme fırınınızın ömrünü uzatabilir, restorasyonlarınızın renk bozulmasını en aza indirebilir ve sonuç olarak işinizin kalitesini artırabilirsiniz.